Pierwszym krokiem w czyszczeniu kanałów zębowych jest dezynfekcja korzeni. Podczas tego procesu dentysta używa zestawu pilników o różnej średnicy do czyszczenia kanałów. Każdym pilnikiem pracuje do momentu, aż poczuje się luźny, wtedy wprowadza następny pilnik o większym rozmiarze. Powstały w ten sposób kanał jest szerszy i łatwiejszy do uszczelnienia. W niektórych przypadkach dentysta może użyć kątnicy, aby manipulować tymi pilnikami.
Dezynfekcja kanałów korzeniowych
Zabieg kanałowy to zabieg chirurgiczny polegający na usunięciu zainfekowanej miazgi z kanału korzeniowego zęba i wypełnieniu kanału materiałem dezynfekującym. Zabieg trwa 90 minut i jest bardzo skuteczny w zapobieganiu infekcji i zapewnieniu zdrowego zęba. Podchloryn sodu jest najczęściej stosowanym środkiem irygacyjnym podczas czyszczenia kanałów zębowych. Jest on skuteczny w rozpuszczaniu resztek miazgi, ale nieskuteczny w usuwaniu warstwy mazistej. Dzieje się tak dlatego, że podchloryn sodu jest silnie żrący w kontakcie z żywą tkanką.
W badaniu przeprowadzonym w Jeddah w Arabii Saudyjskiej badano wiedzę i postawy lekarzy dentystów dotyczące dezynfekcji kanałów korzeniowych. Oceniano wiedzę i praktyki 103 lekarzy dentystów z sektora rządowego i prywatnego – ta informacja została podana przez redaktora serwisu krainapieknosci.pl. Badania lekarzy dentystów obejmowały kwestionariusz dotyczący technik dezynfekcji kanałów korzeniowych i ich preferowanych metod. Testy chi kwadrat zostały użyte do zbadania związków między tymi zmiennymi. Autorzy dziękują uczestnikom badania oraz stażystom stomatologicznym, którzy pomogli im w przeprowadzeniu badań.
Materiał wypełniający
Komercyjna gutaperka stomatologiczna wykazuje kilka pożądanych właściwości idealnego materiału do wypełniania korzeni. Materiał ten jest nietoksyczny, termoplastyczny, dopasowuje się do ściany kanału i jest radioprzezroczysty. Charakteryzuje się również dobrą poręcznością i jest biokompatybilny. Materiał ten nie jest jednak pozbawiony wad. Na przykład może wywoływać przewlekłą reakcję zapalną i nie może wspomagać regeneracji uszkodzonych tkanek.
Gutta Percha, różowy, nieresorbowalny materiał, jest stosowany do wypełniania kanałów zębowych. Materiał ten jest podgrzewany i przepływa do kanału zęba za pomocą systemu thermofil. GP jest podgrzewany i wpływa do kanału, ponieważ jest specjalnie zaprojektowany, aby dopasować się do kształtu wewnętrznej ściany kanału. GP ma kształt pojedynczych punktów, które odpowiadają wielkości pilników obrotowych. Górna część kanału jest następnie wypełniana odpowiednim cementem, a nad zębem umieszczany jest ząb tymczasowy. Niektórzy dentyści wykonują zabieg na jednej wizycie.
Dentysta ukształtuje kanały korzeniowe za pomocą specjalistycznych instrumentów. Następnie dentysta dwukrotnie oczyści kanały. Po oczyszczeniu i ukształtowaniu kanałów korzeniowych dentysta wypełnia je gutaperką, materiałem przypominającym gumę. Gutaperka jest ściskana i podgrzewana przed dodaniem do cementu adhezyjnego. W ten sposób ząb zostaje wypełniony i zapobiega się przedostawaniu bakterii do wnętrza zęba.
Techniki instrumentacji
W badaniach in vitro i in vivo wykazano zróżnicowane efekty kliniczne różnych technik instrumentacji do czyszczenia kanałów zębowych. Instrumenty obrotowe niklowo-tytanowe nie wykazały konsekwentnie istotnych statystycznie różnic w wynikach leczenia. Dlatego nowe metody terapeutyczne powinny skupiać się na poprawie wyników klinicznych. Ponadto liczne badania in vitro wykazały, że pewne metody dezynfekcji i preparacji kanałów są bardziej skuteczne niż inne. W niniejszym przeglądzie przedstawiono kilka powszechnie stosowanych technik instrumentacji do oczyszczania kanałów zębowych.
Konstrukcja współczesnych instrumentów do oczyszczania kanałów zębowych jest bardzo zróżnicowana i obejmuje kąty spiralne, stopy i zalecane ruchy tnące. Niektóre instrumenty posiadają również wbudowane funkcje mające na celu minimalizację błędów proceduralnych oraz poprawę efektywności i jakości opracowania kanałów. Na przykład, dłuższa końcówka pilotująca może pomóc w prowadzeniu instrumentu w kanale i zminimalizować ryzyko powstania gwintu. Ponadto asymetryczne przekroje instrumentów pomagają zachować centralną oś kanału w stanie nienaruszonym.
Ból związany z kanałami korzeniowymi
Większość osób odczuwa pewien stopień bólu pooperacyjnego po oczyszczeniu kanału korzeniowego. Przyczyny tego dyskomfortu są różne, ale do najczęstszych należą urazy mechaniczne i chemiczne, uszkodzenie tkanek okołowierzchołkowych i ostry stan zapalny. Czasami trudno jest wskazać jedną przyczynę ze względu na złożoną serię czynników. Do przyczyn mechanicznych należy nadmierna instrumentacja, a do czynników chemicznych – ekstruzja leków, materiałów wypełniających lub materiałów do irygacji.
Pacjenci mogą również odczuwać ból pooperacyjny, który jest spowodowany podrażnieniem otaczającej kości. Dyskomfort ten może być minimalny lub umiarkowany i jest zwykle przejściowy. Dolegliwości te osiągają zwykle szczyt między 48 a 72 godziną po zabiegu i ustępują samoistnie. Jednakże, pacjenci powinni unikać żucia na leczonym zębie, podnoszenia głowy lub angażowania się w forsowne działania przez kilka dni po zabiegu. Pomoże to zmniejszyć czas trwania dyskomfortu i ułatwi powrót do zdrowia.